Γράφει η Μαρίνα Χαντίτ, Εγγεγραμμένη Σχολική/Εκπαιδευτική Ψυχολόγος
Τι είναι ο αυτισμός και ποια τα χαρακτηριστικά παιδιών που έχουν αυτισμό;
Ο αυτισμός είναι μια αναπτυξιακή διαταραχή, όπου το παιδί έχει ελλείμματα στην επικοινωνία, συμπεριφορά, στις διαπροσωπικες σχέσεις και την κοινωνική επαφή. Είναι σημαντικό να αναφερθεί πως ο βαθμός σοβαρότητας των συμπτωμάτων του αυτισμού είναι διαφορετικός σε κάθε παιδί. Παράλληλα, η διαφορά του σοβαρού αυτισμού με το σύνδρομο Άσπεργκερ είναι ότι το παιδί που έχει σοβαρό αυτισμό συνήθως έχει ελλείμματα στην επικοινωνία (καθυστέρηση ή απουσία γλωσσικών δεξιοτήτων, η συχνή επανάληψη λέξεων φράσεων, δυσκολεύεται να αντιληφθεί το χιούμορ ή τον σαρκασμό).
Αντίθετα, τα παιδιά με σύνδρομο Άσπεργκερ δεν παρουσιάζουν επικοινωνιακές δυσκολίες όμως δυσκολεύονται να διαχειριστούν την επικοινωνία. Ακόμη, συνήθως τα άτομα με ήπια διαταραχή αυτιστικού φάσματος (Άσπεργκερ) είναι πιο κοινωνικά, επιζητώντας την επικοινωνία και επαφή με άλλα άτομα. Μια άλλη διαφορά ανάμεσα στις σοβαρές και τις ήπιες μορφές διαταραχών του αυτιστικού φάσματος είναι στη γνωστική λειτουργία του παιδιού. Τα παιδιά με αυτισμό ενδέχεται να μειονεκτούν σε επίπεδο ευφυΐας, αντίθετα τα παιδιά με ήπια μορφή αυτισμού, φαινεται πως οι γνωστικές τους δεξιότητες είναι άνισα κατανεμημένες, όπου το παιδί μπορεί να παρουσιάζει, εξαιρετικές δεξιότητες στα μαθηματικά ωστόσο να έχει σοβαρές αδυναμίες στην αφαιρετική σκέψη.
Τα τελευταία χρόνια αυξήθηκαν τα άτομα που πάσχουν από αυτισμό. Εκτιμάται ότι 1 στα 110 με 150 παιδιά διαγιγνώσκεται με διαταραχή αυτιστικού φάσματος.
Τα παιδιά αυτά έχουν αρκετά κοινά χαρακτηριστικά, για παράδειγμα μπορεί να είναι οι συχνές εκρήξεις θυμού, αισθητηριακή ευαισθησία, εμμονές και η σταθερότητα ενός προγράμματος. Ωστόσο το καθένα είναι μοναδικό και διαφέρει από τα άλλα. Διαφέρει σε ενδιαφέροντα, αγαπημένους ήρωες, αγαπημένα φαγητά και άλλα πολλά.
Πέρα από την διάγνωση ας δούμε και την πρόκληση . . .
Πέρα από τον αυτισμό μου αρέσει να βλέπω και την μοναδικότητα που χαρακτηρίζει τα παιδιά! Είναι γεμάτα ενέργεια και προσπαθούν για το καλύτερο δυνατό. Όση βοήθεια και αν τους προσφέρεις αν τα ίδια δεν βρουν την δύναμη και την θέληση να το κάνουν δεν θα το κάνουν!
Κάθε μέρα μαζί τους είναι μια πρόκληση! Πέρα από το να τους προσφέρεις και να τους μάθεις χρήσιμες πληροφορίες παίρνεις και μαθαίνεις και εσύ ο ίδιος αρκετά πράγματα για την ζωή!
Πότε δεν είσαι σίγουρος για το πώς θα είναι η μέρα μαζί τους και το αν θα πετύχεις τους στόχους που εσυ θέτεις για αυτά. Ωστόσο, αναρωτιέμαι αν ρωτήσαμε ποτέ τα ίδια τα παιδιά τι στόχους έχουν, ποιες είναι οι επιθυμίες τους και οι προσδοκίες τους από την ζωή;
Πως μπορείς να διαχειριστείς την σχέση σου με τα παιδιά που έχουν αυτισμό;
Αρχικά θα πρέπει να τα κερδίσεις!
Προσπάθησε να μάθεις και να εξερευνήσεις τα ενδιαφέροντα τους. Μείνε περίεργος!
Αυτό θα σε βοηθήσει να κτίζεις και να δημιουργείς δραστηριότητες βασισμένες στα δικά τους ενδιαφέροντα.
Σίγουρα, όπως σε κάθε σχέση θα πρέπει να θέσεις όρια και κανόνες.
Στη συνέχεια, είναι σημαντικό να παραμένεις ήρεμος σε οποιαδήποτε έκρηξη θυμού κι αν προκύψει.
Θα χρειαστεί να φροντίσεις και να βεβαιωθείς πως σε οποιαδήποτε έκρηξη θυμού, τα ίδια τα παιδιά δεν βλάπτουν τον εαυτό τους.
Επίσης μπορεί να τα βοηθήσει ένα παιχνίδι fidget ή ακόμη και η ζωγραφική τα ηρεμεί και τα χαλαρώνει.
Τέλος, είναι σημαντικό να έχεις υπόψιν ότι δεν χρειάζεται να συμπεριφέρεσαι και να επικοινωνείς με διαφορετικό τρόπο με τα παιδιά που έχουν αυτισμό γιατί παρόλο που τα χαρακτηριστικά τους είναι μοναδικά δεν τους χαρακτηρίζουν μόνο αυτά, άλλα είναι κάτι πολύ περισσότερο από αυτά!
Μαρίνα Χαντίτ, MSc
Εγγεγραμμένη Σχολική/Εκπαιδευτική Ψυχολόγος